مرکز نظارت بر آتش‌بس در قره باغ و چالشی جدید

یکی از مفاد بیانیه سه جانبه روسای جمهوری آذربایجان، روسیه و نخست‌وزیر ارمنستان درباره خاتمه جنگ و آتش‌بس در «قره باغ»، ایجاد مرکز مشترک روسیه و ترکیه جهت نظارت بر آتش بس بوده و تلاش‌ها به منظور راه‌اندازی این مرکز همچنان ادامه دارد.

به گزارش مجله خبری نگار؛ جنگ ۴۴ روزه جمهوری آذربایجان و ارمنستان که از شش مهر ماه در منطقه مورد مناقشه قره باغ آغاز شده بود، با امضای ۹  نوامبر ( ۱۹ آبان ماه ) گذشته و بیانیه سه جانبه روسای جمهوری آذربایجان و روسیه و نخست‌وزیر ارمنستان خاتمه یافت و نیروهای حافظ صلح دو هزار نفره روسیه در برخی محورهای قره باغ کوهستانی مستقر شدند.

بر اساس ماده پنجم این سند، طرفها همچنین در باره تاسیس یک مرکز برای نظارت بر آتش‌بس در منطقه قره باغ، توافق کردند .

روسیه و ترکیه ۱۱ نوامبر ( ۲۱ آبان ماه ) گذشته توافقنامه تاسیس مرکز مشترک نظارت بر آتش‌بس در قره باغ را امضا کردند و با وجود این توافق، تاکنون اقدامات عملی در این زمینه انجام نگرفته و طرفین بیشتر سرگرم بررسی جزییات راه‌اندازی این مرکز بودند .

مذاکرات روسیه و ترکیه درباره جزییات تاسیس این مرکز اول دسامبر ( ۱۱ آذرماه ) جاری به پایان رسید و در پی امضای تفاهمنامه‌ای از سوی معاونین وزیران دفاع دو کشور، روند راه‌اندازی این مرکز مشترک آغاز شد .

با وجود این که در دوره ادامه این مذاکرات چگونگی مشارکت و فعالیت نظامیان ترکیه در این مرکز مشخص نبود، مسکو بیشتر بر آن تاکید داشت که حضور صحرایی سربازان ترک در منطقه امکان‌پذیر نخواهد بود .  

در پی امضای تفاهمنامه یاد شده، وزارت دفاع ترکیه با صدور بیانیه‌ای در باره پایان مذاکرات در باره جزییات راه‌اندازی مرکز مشترک این کشور و روسیه برای نظارت بر آتش‌بس در قره باغ خبر داد و افزود: برای آغاز هر چه زودتر فعالیت این مرکز اقدامات لازم انجام می‌گیرد .

منابع خبری در باکو درباره سفر ۹ و ۱۰ دسامبر ( ۱۹ و ۲۰ اذرماه ) جاری "رجب طیب اردوغان " رییس جمهوری ترکیه به جمهوری آذربایجان برای حضور در مراسم رژه نظامی ارتش این کشور خبر دادند .

جمهوری آذربایجان برنامه‌ریزی کرده است، در رابطه با آزادسازی سرزمینهای اشغالی در قره باغ، ۱۰ دسامبر ( ۲۰ آذرماه ) جاری رژه نظامی در باکو پایتخت این کشور برگزار کند .  

منابع رسانه‌ای اخیرا به نقل از مقامات رسمی جمهوری آذربایجان گزارش دادند که سفر رییس جمهوری ترکیه به باکو با تاریخ راه‌اندازی برنامه‌ریزی شده مرکز مشترک نظارت بر آتش‌بس در قره باغ مصادف است.

یکی از موضوعات عمده توافق بین مسکو و آنکارا مربوط به محل استقرار مرکز مشترک روسیه و ترکیه برای نظارت بر آتش‌بس در قره باغ است و در ابتدا دو شهر "گنجه"  و "برده" جمهوری آذربایجان برای فعالیت این مرکز در نظر گرفته شده بود.

به گزارش منابع خبری در باکو به نقل از مقامات رسمی جمهوری آذربایجان، با توجه به مخالفت ترکیه با استقرار این مرکز در شهر گنجه دومین شهر بزرگ جمهوری آذربایجان به دلیل فاصله بیشتر  این شهر از منطقه مورد مناقشه قره باغ، برنامه‌ریزی شده که مرکز نظارت بر آتش‌بس در شهر برده در ۱۵ کیلومتری "خانکندی" مرکز قره باغ کوهستانی مستقر شود .

طبق گزارش رسانه‌های باکو، منابع نظامی ترکیه این گزارش را  تایید نکردند و به گفته آنها بر اساس توافق حاصله، محل استقرار مرکز یاد شده، فاش نمی‌شود .

پایگاه خبری "حقین .آذ " جمهوری آذربایجان در گزارشی درباره فعالیت آتی مرکز مشترک نظارت بر آتش‌بس در قره باغ، نوشت: یکی از مسایل مربوط به  این مرکز درباره مدت فعالیت آن است و طبق توافق حاصله میان روسیه و ترکیه ، طرفین در بیانیه‌های رسمی از ارایه گزارش مشروح در این زمینه خودداری می‌کنند.

به گزارش منابع روسیه فعال در حوزه امنیتی، این مرکز یک سال فعال خواهد بود، ولی آنکارا و باکو اعلام کردند که توافقات حاصله هیچ محدودیت زمانی در این خصوص ندارد.

حقین. آذ نوشت: حضور نظامیان ترکیه در منطقه مورد مناقشه قره باغ موضوع عمده مذاکرات آغاز شده پس از پایان جنگ میان روسیه و ترکیه می‌باشد و مسکو بر آن اصرار دارد که نظامیان ترک به گشت زنی مشترک در این منطقه جلب نشوند .

این منبع خبری افزود: با وجود این که جزییات توافقات حاصله فاش نمی‌شود، ولی به گفته یکی از مقامات روسیه در مسایل امنیتی، روس‌ها در این مساله عقب‌نشینی نکرده و توافق شد سربازان ترکیه فقط در ستاد مرکز یاد شده فعالیت کنند.

یکی از مقامات در دفتر ریاست جمهوری آذربایجان نیز گفت که نظامیان ترک در گشت زنی در منطقه مشارکت نخواهند داشت و در مرکز کنترل بر آتش‌بس فعالیت خواهند داشت و همراه با نظامیان روس با استفاده از تجهیزات نظامی مدرن از جمله پهپادها، به چگونگی رعایت آتش‌بس نظارت خواهند کرد .

این مقام آذری همچنین افزود: افسران روسیه و ترکیه همچنین به روند خلع سلاح گروه‌های نظامی ارمنی در منطقه قره باغ کوهستانی نظارت خواهند کرد .

در این حال " سرگئی لاوروف " وزیر امور خارجه روسیه به تازگی اعلام کرد که مسکو و آنکارا توانستند در قره باغ به مخرج مشترک برسند .

  لاوروف روز جمعه طی سخنانی در مسکو با اشاره به این که روسیه و ترکیه رویکرد متفاوت به حل مناقشه قره باغ داشتند، افزود: دو کشور در نهایت توانستند به مخرج مشترک  دست یابند .

منبع: ایرنا